Miasto u stóp gór
Budapeszt to nie tylko wspaniałe budynki, mosty i kąpieliska termalne. To także miasto, które leży u podnóża malowniczego pasma górskiego, znanego jako Wzgórza Budy, po węgiersku Budai-hegység. Ten obszar stanowi część tzw. Gór Średniowęgierskich i jest geologicznym przedłużeniem Alp Wschodnich. Choć same wzgórza nie są wysokie w skali Europy, tworzą niezwykle urozmaicony teren, pełen lasów, dolin, jaskiń i punktów widokowych.
Po zachodniej stronie Dunaju, Budapeszt odsłania swoje zielone oblicze. Wzgórza Budy są dowodem na to, że stolica Węgier to prawdziwy raj dla miłośników pieszych wędrówek. W granicach miasta znajduje się bowiem znaczna część tego pasma – dzięki czemu można wyruszyć na górski spacer dosłownie prosto z miejskiego tramwaju.
Gdzie leżą Wzgórza Budy i jak są zbudowane
Wzgórza Budy rozciągają się w zachodniej części miasta i obejmują tereny od dzielnicy II po XII, a także fragmenty III i XI. Większość powierzchni objęta jest ochroną w ramach Parku Przyrody Gór Budy (Budai Tájvédelmi Körzet).
Pod względem geologicznym to teren wapienny i dolomitowy, który przez tysiące lat kształtowała woda. Dzięki temu powstały tu liczne jaskinie, w tym słynne Pál-völgyi-barlang i Szemlő-hegyi-barlang, które są udostępnione zwiedzającym. Wzgórza są gęsto zalesione, a ich doliny i polany to ulubione miejsca spacerów, pikników i rekreacji.
Więcej o budapesztańskich jaskiniach przeczytacie w poniższym poście:
Jaskinie w Budapeszcie – Jaskinia Szemlőhegy
Najważniejsze szczyty i obszary Wzgórz Budy
Najwyższym punktem Budapesztu jest János-hegy (527 m n.p.m.), położony w XII dzielnicy. Z jego wierzchołka rozciąga się panorama całego miasta. Warto wspiąć się także na Hármashatár-hegy (495 m), który wznosi się w północno-zachodniej części Budy i oferuje widoki na Dunaj oraz północne dzielnice. Z kolei Hárshegy (454 m) to bardziej spokojna, leśna okolica, idealna na niedzielny spacer.
Poza granicami Budapesztu, ale wciąż w obrębie Gór Budy, znajduje się Nagy-Kopasz-hegy (559 m), najwyższy szczyt całego pasma. Więcej o Nagy-Kopasz-hegy piszemy w dalszej części artykułu.
Normafa – zielone płuca Budapesztu
Najbardziej znanym punktem Wzgórz Budy jest Normafa, położona na południowych stokach János-hegy. To ulubione miejsce spacerowe Budapeszteńczyków. Można tu cieszyć się cudownym widokiem na miasto, zjeść tradycyjnego langosza albo odpocząć na ławce w cieniu drzew.
Latem przyciąga biegaczy i turystów, zimą zamienia się w niewielki ośrodek narciarski z trasami do zjazdów i saneczkowania. Jeżeli już gdzieś w Budapeszcie macie spotkać zimą śnieg, to raczej tylko tam. Wokół Normafy biegną liczne szlaki piesze prowadzące do Hárshegy, János-hegy i Zugliget.
Na szczyt można dotrzeć pieszo, ale wielu turystów wybiera kolejkę linową Libegő, która wznosi się z doliny Zugliget aż do János-hegy, stamtąd spacerkiem przez las dojdziecie do Normafy. Jazda otwartymi wagonikami nad lasem trwa kilkanaście minut i jest jedną z najbardziej malowniczych atrakcji w całym Budapeszcie. Na Normafę dotrzecie też zębatym tramwajem 65, o którym piszemy niżej, autobusem (5, 22, 22a, 22b, 212) lub autem. Przy Normafie znajdziecie wygodny parking.
Więcej o Normafie, kolejce dziecięcej, wyciągu krzesełkowym i wieży Elżbiety przeczytacie w poniższym poście:
Park Leśny Normafa i dzieci kolejarze
János-hegy i wieża Elżbiety – najwyższy punkt Budapesztu
Na szczycie János-hegy wznosi się monumentalna wieża widokowa Elżbiety (Erzsébet-kilátó), która została nazwana na cześć cesarzowej Elżbiety Bawarskiej, ukochanej „Sissi”. Z tarasu roztacza się jeden z najpiękniejszych widoków na stolicę Węgier. Przy dobrej pogodzie można dostrzec nie tylko Dunaj i Peszt, ale także odległe pasma górskie Pilis i Gerecse.
Wieża jest łatwo dostępna zarówno pieszo z Normafy, wyciągiem krzesełkowym jak i kolejką dziecięcą. Wokół znajduje się kilka tras turystycznych, leśne altany i punkty widokowe, które pozwalają spędzić tu cały dzień w otoczeniu przyrody.
Hárshegy – zielony zakątek z leśnymi ścieżkami
Tuż obok János-hegy leży Hárshegy, porośnięty gęstymi lasami bukowymi i sosnowymi. To miejsce szczególnie lubiane przez mieszkańców Budy za spokojną atmosferę i brak tłumów. Znajdują się tu liczne trasy spacerowe, a także wieża widokowa Kaán Károly, z której można zobaczyć malownicze lasy i sąsiednie szczyty. Inną wieżą widokową leżącą 20 min. pieszo od Kaán Károly jest wieża Makovecz Imre na Kis-Hárs-hegy, mniejsza, ale również stamtąd podziwiać można piękne widoki.
Hárshegy ma również znaczenie historyczne – to tutaj narodził się ruch skautowy na Węgrzech, a dziś można odwiedzić pomnik jego założyciela i dawne obozowisko.
Dobrym punktem startu na który dojedziecie autem (mały parking jest dostępny za darmo, ale trzeba przyjechać wcześnie) lub autobusem (22, 22a, 222) jest Szépjuhászné. Jest to też stacja kolejki dziecięcej. Stąd łatwo dostępna jest część Hárshegy, Budy jaki i János-hegy i Normafy.
Poniżej znajdziecie link do mapki z naszego ostatniego, kilkukilometrowego spaceru po powyższej okolicy. Wystartowaliśmy z parkingu przy Szépjuhászné, nastepnie zaliczając wieże Kaán Károly, wieże Makovecz Imre, następnie wzdłuż torów kolejowy dziecięcej kolejki obeszliśmy Hárshegy i z powrotem dotarliśmy na parking. Bardzo miła opcja na 2-3 spacer bez pośpiechu i bez wielkich przewyższeń.
PRZYKŁADOWA TRASA -MAPKA
Hármashatár-hegy – trzy granice i spektakularne panoramy
Na północno-zachodnim krańcu Budy wznosi się Hármashatár-hegy, co po węgiersku oznacza „górę trzech granic”. Dawniej spotykały się tu granice trzech dawnych wsi, a dziś to popularny punkt rekreacyjny z nowoczesną wieżą widokową – Károly Guckler Lookout.
Z jej tarasu można podziwiać panoramę całego miasta, Dunaju, a także północnych wzgórz. To ulubione miejsce rowerzystów i paralotniarzy, którzy wykorzystują dobre warunki wiatrowe. Wieczorem warto zostać tu na zachód słońca – światła Budapesztu widziane z tej wysokości robią niesamowite wrażenie.
Naszą wycieczkę na Károly Guckler Lookout opisywaliśmy tutaj:
Károly Guckler Lookout – mało znany punkt widokowy w Budapeszcie
Kolejka zębata, tramwaj numer 60 – niezwykła podróż w górę miasta
Jednym z najbardziej oryginalnych środków transportu w Budapeszcie jest tramwaj (a dokładnie kolej zębata) zębaty numer 65, po węgiersku Fogaskerekű vasút. Łączy on dolną część miasta z rejonem Svábhegy i Normafą, wspinając się po stromych stokach Wzgórz Budy. To nie tylko środek transportu, ale też mała przygoda.
Tramwaj rusza z placu Városmajor w XII dzielnicy i w ciągu kilkunastu minut wjeżdża na wysokość ponad 400 metrów n.p.m. Trasa liczy około 3 kilometry i kończy się przy stacji Széchenyihegy, skąd można kontynuować podróż kolejką dziecięcą lub pieszo w stronę János-hegy.
Fogaskerekű działa od końca XIX wieku i do dziś jest jednym z symboli budapeszteńskiej komunikacji. Dla turystów stanowi nie tylko wygodny dojazd do gór, ale też fascynującą część historii miasta, w której nowoczesność spotyka się z tradycją.
Więcej o tym niezwykłym sposobie transportu również w tym artykule:
Park Leśny Normafa i dzieci kolejarze
Kolejka dziecięca i leśna podróż przez Wzgórza Budy
Z górnej stacji tramwaju zębatego można przesiąść się do kolejki dziecięcej – Gyermekvasút. Ta unikalna linia biegnie przez całe Wzgórza Budy, od Széchenyihegy do Hűvösvölgy. Obsługiwana jest przez dzieci szkolne pod opieką dorosłych kolejarzy, co czyni ją jedyną taką kolejką w Europie.
Trasa ma ponad 11 kilometrów i prowadzi przez lasy, doliny i wzgórza, mijając miejsca takie jak Normafa, János-hegy czy Szépjuhászné, Hárshegy. Dla wielu podróż ta jest jednym z najbardziej uroczych doświadczeń w Budapeszcie. Zwłaszcza teraz jesienią kolejka przemierzająca Budę kontrastuje ze rudo-złocistymi odcieniami liści.
Pociągi kursują przez cały rok (również w święta), z wyjątkiem poniedziałków od początku września do końca kwietnia. Podróż między terminalami trwa około 40-50 minut. W wybrane dni kursuje również nasza lokomotywa parowa.
W kasie można płacić wyłącznie gotówką w HUF. Karta akceptowana tylko w Széchenyihegy, Szépjuhászné, Hűvösvölgy. Każda stacja po drodze ma kasę biletową i bezpłatną toaletę (bylejakiej jakości, ale jest).
Ważną sprawą na którą trzeba zwrócić uwagę jest typ pociągu ! Poza elektryczną, standardową kolejką, od czasu do czasu na tory wyjeżdżają też zabytkowe lokomotywy spalinowe lub parowe !
Aktualny rozkład jazdy znajdziecie TUTAJ.
Przydatne mapki znajdziecie TUTAJ.
Aktualne ceny znajdziecie TUTAJ.
Najpiękniejsze punkty widokowe we Wzgórzach Budy
Budapeszt słynie z wież widokowych, a najlepsze z nich znajdują się właśnie w tej części miasta. Warto odwiedzić:
- Wieżę Elżbiety na János-hegy, skąd widać całe miasto i okoliczne pasma górskie
- Wieżę Kaán Károly na Hárshegy, otoczoną lasami
- Wieżę na Hármashatár-hegy, z nowoczesnym tarasem widokowym
- Punkt widokowy Normafa, idealny o każdej porze dnia
- Wieżę Makovecz Imre na Kis-Hárs-hegy, mniejszą, ale niezwykle klimatyczną
Każdy z tych punktów oferuje inne spojrzenie na Budapeszt – od szerokich panoram po kameralne widoki ukryte wśród drzew.
Arboretum Budakeszi i okolice Nagy-Kopasz-hegy
Nieco dalej od centrum, ale wciąż w zasięgu jednodniowej wycieczki, znajduje się Nagy-Kopasz-hegy, najwyższy szczyt całych Gór Budy. U jego stóp rozciąga się Budakeszi Arboretum, założone w XX wieku.Zanim arboretum zostało założone w 1959 roku, na tym terenie działała Kolonia Doświadczalna Instytutu Badawczego Leśnictwa. To prawdziwy ogród botaniczny w środku lasu, pełen egzotycznych drzew i alej spacerowych.
Na szczycie Nagy-Kopasz-hegy znajduje się platforma widokowa Csergezán Pál-kilátó, niestety obecnie jest w remoncie.
Na początku listopada Viktor z Milką wybrał się na krótki, kilkukilometrowy trekking właśnie z parkingu przy Arboretum na Nagy-Kopasz-hegy i z powrotem. W poniższym linku możecie znaleźć dokładną mapkę z tej wycieczki:
PRZYKŁADOWA TRASA – MAPKA
Szlaki, rekreacja i natura
Wzgórza Budy to idealne miejsce dla tych, którzy kochają ruch na świeżym powietrzu. Sieć szlaków pieszych obejmuje zarówno krótkie trasy rekreacyjne, jak i dłuższe odcinki wchodzące w skład Narodowego Szlaku Niebieskiego (Kéktúra).
W weekendy na leśnych ścieżkach można spotkać biegaczy, rowerzystów i całe rodziny z dziećmi. Na Normafie działają punkty gastronomiczne i miejsca odpoczynku. Zimą tereny te zmieniają się w centrum sportów zimowych, latem oferują chłód i cień wśród drzew. Bez względu na porę roku, spacer po Wzgórzach Budy to najpiękniejszy sposób, by odkryć Budapeszt na nowo – z wysokości, z dystansu i z perspektywy natury.
Kő-hegy w Budaörs
Jeśli masz ochotę odkryć jeszcze bardziej spokojne okolice Budapesztu, warto wybrać się w stronę Budaörs. To właśnie tam zaczynają się mniej znane, ale wyjątkowo malownicze fragmenty Wzgórz Budy. Jednym z najpiękniejszych miejsc jest Kő-hegy, charakterystyczne wzniesienie o dolomitowych skałach i łagodnym kształcie, na którego szczycie stoi niewielka kaplica z widokiem na całą okolicę. Wędrówka na Kő-hegy jest krótka i przyjemna, idealna na popołudniowy spacer pośród natury. O tej stronie Wzgórz Budy pisaliśmy w poniższym poście:
Kaplica na wzgórzu Kő-hegy w Budaörs
SPRAWDŹ NASZE DOTYCHCZASOWE EBOOKI/PLANY ZWIEDZANIA
PLANY ZWIEDZANIA
NASZ EBOOK BUDAPESZT INSTANT W 5 DNI ZAWIERA 10 SZCZEGÓŁOWO OPISANYCH PROPOZYCJI JEDNODNIOWYCH WYCIECZEK Z BUDAPESZTU.
Gotowe plany zwiedzania Budapesztu
Z NASZYM NAJNOWSZYM EBOOKIEM – CO PYRKA W WĘGIERSKIM KOCIOŁKU? 20 PRZEPISÓW ZNAD DUNAJU – POZNASZ TAJNIKI WĘGIERSKIEJ KUCHNI, W TYM DOMOWE PRZEPISY BABĆ VIKTORA NA ROZGRZEWAJĄCE ZUPY: RYBNĄ I GULASZOWĄ, PACHNĄCE CYNAMONEM KURTOSZKOŁACZE, KTÓRE ZAWSZE WYCHODZĄ CZY ROZPŁYWAJĄCE SIĘ W USTACH CZEKOLADOWE ŚLIMAKI DROŻDŻOWE.
Co PYRKA w węgierskim kociołku – Smaki Węgier – kuchnia węgierska -kompletny ebook kulinarny do pobrania 🍲
DOCENIASZ NASZĄ PRACĘ, A NIE POTRZEBUJESZ EBOOKA? POSTAW NAM KAWKĘ 😉
Leave a Comment